این مقاله از وب سایتهای دیگر تهیه و آماده گردیده است .
زمانی که میان صفحات اینترنت به جست و جو می پردازیم بی تردید با انبوهی از تبلیغات و بنرهای اینترنتی روبه رو خواهیم شد که بخش عظیمی از صفحات وب را به خود اختصاص داده اند. اینها به همراه سفارش کالا و خدمات، خریدهای آنلاین و انجام امور تجاری، بدون استفاده از مدارک و اسناد کاغذیِ معمول، تنها بخشی از آن چیزی است که ما آن را «تجارت الکترونیک» می نامیم.
مبادله الکترونیک داده ها در دهه 1960م.، سرآغاز انجام مبادلات از یک رایانه به رایانه ای دیگر گردید و به این ترتیب، تجارت الکترونیک، اولین بار در Berlin Airliftآغاز شد. از آن پس، تعاریف مختلفی از تجارت الکترونیک که هر یک بیانگر کارکردهای متفاوت این فن آوری است، ارائه شده است. در یک تعریف اجمالی و در عین حال جامع که کمیسیون اروپایی در سال 1997م. از تجارت الکترونیک ارائه نموده، تجارت الکترونیک این گونه معرفی شده است:
«تجارت الکترونیک، مبتنی بر پردازش و انتقال الکترونیکی داده ها، شامل متن، صدا و تصویر می باشد. تجارت الکترونیک، فعالیت های گوناگونی از قبیل مبادله الکترونیکی کالاها و خدمات، تحویل فوری مطالب دیجیتال، انتقال الکترونیکی وجوه، مبادله الکترونیکی سهام، بارنامه الکترونیکی، طرح های تجاری، طراحی و مهندسی مشترک، منبع یابی، خریدهای دولتی، بازاریابی مستقیم و خدمات پس از فروش را در بر می گیرد».
یکی از مهم ترین ویژگی های تجارت الکترونیک، حذف فرآیندهای غیرضروری در امور تجاری، کاهش هزینه مبادلات و کاغذبازی و دسترسی سریع تر مشتریان به بازارهای جهانی است. از سوی دیگر، این امر سبب عرضه محصولات متنوعی – با توجه به نظرات و سلایق مشتریان – شده، منجر به رقابت شدیدی میان عرضه کنندگان می شود.
یک مثال ساده از تجارت الکترونیک، خرید کالا از یک فروشگاه مجازی (اینترنتی) است. به این ترتیب که خریدار با جست وجویی ساده در اینترنت، فروشگاه مجازی را می یابد و کالای مورد نظر را با توجه به فهرستی که در اختیارش قرار می گیرد، از نظر رنگ، جنس، قیمت و سایر ویژگی های موجود، انتخاب و سرانجام پس از مدت زمان قید شده، کالای خود را دریافت می کند. صورت حساب نیز به به روش های مختلف پرداخت می شود؛ مثلاً به صورت نقدی پس از تحویل جنس، واریز وجه به حساب بانکی فروشنده (Postal Money Orders)، پرداخت از طریق پول الکترونیکی (Electronical Money) و یا از طریق کارت های اعتباری مانند Visaو MasterCard.
با این حال، همه چیز به این سادگی هم نیست. تجارت الکترونیک برای دستیابی به اهداف مورد نظر خود، پیچیدگی های فراوان و پیش نیازهای سخت افزاری و نرم افزاری بسیاری دارد. ابزارهای مالی و پرداخت الکترونیکی، بخش بسیار مهمی از نیازهای تجارت الکترونیک به شمار می آیند. در حال حاضر، کارت های اعتباری، کارت های هوشمند، ژتون و کوپن الکترونیک، چک الکترونیک، پول دیجیتال و… از ابزارهای لازم برای پرداخت صورت حساب خرید کالا و خدمات می باشند.
از سوی دیگر، فن آوری های پشتیبانی کننده تجارت الکترونیک، یعنی فن آوری های مخابراتی و ارتباطی، همچون شبکه اینترنت، شبکه های پست، تلگراف و تلفن، شبکه های ارزش افزوده و خدمات داده ای (Value Added Networks = VADS) نیز بسیار حائز اهمیت هستند.
در کنار سخت افزار و نرم افزار، پایگاه های داده ای و ارتباطی – که زیرساخت اصلی تجارت الکترونیک را تشکیل می دهند – ارائه خدمات به صورت جست وجوی همکاران تجاری، مذاکره و توافق با آنها، سازماندهی محیط بازار الکترونیک، تبلیغات و… نیز سهم عمده ای در کسب موفقیت در دنیای الکترونیک بر عهده دارند.
از نظر نوع مبادلات تجاری، تجارت الکترونیک را می توان به گروه های زیر تقسیم نمود:
1. متداول ترین نوع تجارت الکترونیک، تجارت بین بنگاه و مشتری (B2C) است که امور مسافرت، فروش کتاب، ارسال گل، هدیه، کارت پستال، مواد عذایی، جواهرات، کالاهای ورزشی، سخت افزار، موسیقی و… را شامل می شود.
2. مزایده و مناقصه کالاها و… از طریق اینترنت که در گروه تجارت بین مشتری و مشتری (C2C) قرار می گیرد.
3. تجارت بین بنگاه و بنگاهی دیگر؛ مانند تعامل بین تولید کنندگان خودرو و قطعه سازان(B2B) .
4. «B2A»(Business to Administration) که شامل انواع مبادلات تجاری بین شرکت ها و سازمان های دولتی، پرداخت عوارض، مالیات ها و… می باشد.
5. «C2A»(Customer to Administration) که تعاملات تجاری بین مشتری و سازمان های دولتی را شامل می شود.
برخی از مزایای استفاده از تجارت الکترونیک را می توان در فهرست زیر خلاصه نمود:
1. افزایش رقابت در بازارهای جهانی.
2. خرید و فروش کالا در حداقل زمان ممکن.
3. ایجاد اشتغال و انتقال فن آوری های جدید.
4. حذف واسطه های بازار.
5. افزایش سرمایه گذاری.
6. تبلیغات گسترده به صورت پیام های تبلیغاتی، نمایش کالا و… در سطح بین الملل.
7. کاهش ترافیک و حذف ترددهای بی مورد (بهره وری در منابع انرژی و حفظ محیط زیست).
8. افزایش سطح تولید.
9. کنترل سریع تر و دقیق موجودی های گمرکی، انجام مناقصه های بین المللی و امور بانکی.
10. انتقال سریع تر نظرات و انتقادات مشتریان به فروشندگان کالا و خدمات (عرضه محصول با توجه به علایق و نیازهای مشتری) و… .
با وجود ویژگی های منحصر به فرد و مزایای چشم گیر تجارت الکترونیک، این صنعت بدون وجود سیستم بانکی روان و دقیق، امنیت اطلاعات، قوانین گمرکی و مالیاتی شفاف، کد تجاری محصول، توسعه مهندسی نرم افزار و میکروالکترونیک، احراز هویت خریدار و مشتری، استفاده از کارت های اعتباری، حفظ اطلاعات محرمانه افراد، عدم همکاری دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی، نبود خطوط ارتباطی پرسرعت و شبکه های بی سیم و عدم پذیرش اسناد و مدارک توسط قوه قضاییه، نمی توانید به اهداف گسترده خود دست یابد.
از طرف دیگر، ایجاد اطمینان به این نوع تجارت و فرهنگ سازی در میان افراد جامعه از مهم ترین مسائل تجارت الکترونیک می باشد.
ظهور شرکت های تجاری، چون پنتاگونا، تجارت الماس، پریم بانک، ای بی ال و گلد کوئست، با ساختاری هرمی و بی نهایت – در ایران و سایر کشورهای دنیا – سبب شده است که بسیاری از مردم، تجارت الکترونیک را مترادف با قمار الکترونیکی، کلاه برداری اینترنتی و… بدانند.
وعده های فریبنده ای چون درآمد روزانه 7200 دلار به عنوان پورسانت، عایدی روزانه هزار دلار تا پایان عمر، تجارت الماس و… کافی است تا هر بازدیدکننده ای را به ثبت نام در سایت و خرید کالاهای پیشنهادی ترغیب و تشویق نماید.
این در حالی است که بسیاری از این شرکت ها در ازای میلیون ها دلاری که از فروش ماهانه عایدشان می شود، مبلغی کمتر از یک میلیون و نیم درآمد خود را تحت شرایطی خاص که به ندرت محقق می گردد، به عنوان پورسانت به خریداران خود که باید نقش ویزیتور را هم ایفا کنند، می پردازند.
با این حال، به دلیل عدم آگاهی مردم نسبت به معنی واقعی تجارت الکترونیکی و نیز پایین بودن سطح درآمد و اقتصاد کشور، همواره افراد بسیاری که متأسفانه اکثر آنها از دانشجویان دانشگاه ها و مراکز عالی هستند، به این امر می پردازند و در کشاکش این مبادلات، دو برابر رقمی که به عنوان محصول شرکت مورد نظر به کشور وارد می شود، به صورت ارز از کشور خارج می گردد که این خود ضربه ای بزرگ بر پیکره اقتصاد ملی خواهد بود.
تجارت الکترونیک، واقعیتی فراتر از کلاه برداری ها و شرط بندی های اینترنتی دارد. تجارت الکترونیکی با قابلیت هایی فوق العاده، توانسته است تا کنون جایگاه خاصی در سراسر دنیا بیابد.
تجارت الکترونیک، پیش از آن که یک حرفه و یا صنعت باشد، یک فن آوری است و فن آوری، نیازمند آموزش صحیح شیوه ها و ابزارهای امروزی و همگام با دنیای گسترده تکنولوژی است.
در هر صورت، لازمه موفقیت در هر بازی، آموختن قوانین آن بازی است.
منبع : وبسایت چطور